Maurello
Chrozophora tinctoria
Euphorbiaceae
Noms en français : Tournesol des teinturiers, Croton des teinturiers.
Descripcioun :La maurello es uno Euphorbiaceae que douno d'èr pulèu à l'erbo-di-toro, Heliotropium europaeum, subretout que trachis dins li champ e flouris peréu à la fin de l'estiéu. Li flour masclo e femello soun desseparado. Se recounèis à si fru en boulo, cubert de berrugo e à si péu estela (fotò).
Usanço :Emé la planto se fasié la tenchuro de viro-soulèu que servié à l'Age-Mejan à l'enluminamen di libre e tambèn pèr acoulouri lou manja. D'efèt chanjo de coulour, passo de blu à rouge, quouro lou mitan es acide (pèr acò se boutié li boursèu dins la pisso). Acò se retrobo dins lou papié Tournesol qu'utiliso la chimìo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Chrozophora
Famiho : Euphorbiaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Camin
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterranenco-Touranieno
Ref. sc. : Chrozophora tinctoria (L.) A.Juss., 1824
Pèd-de-gau
Echinochloa crus-galli
Poaceae Graminaceae
Àutri noum : Panisso, Sarrais-panissié, Pèd-de-jau, Pèd-de-poul, Pèd-de-poulo.
Noms en français : Panic pied-de-coq, Panic des marais.
Descripcioun :Lou pèd-de-gau es uno planto tras que coumuno dins li champ, proche de ribiero, escoumbre e camin. Ei fourma de mant'uno espigo que podon èstre siegue barbudo, siegue sènso arèsto, ço que ié douno pas lou meme èr, mai èi bèn la meme planto. A ges de lengueto.
Usanço :Aquesto planto èi redoutado pèr li païsan, majamen aquéli que fan de ris, qu'infecis li culturo e ié pren forço azote.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Echinochloa
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae
Ordre : Poales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 20 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Juilet à óutobre
Liò : Ribiero
- Palun
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Echinochloa crus-galli (L.) P.Beauv., 1812